Week 2 Kumi

Weer een week voorbij! Zo ben je nog in NL in volle voorbereiding en zo zit je vol op in het leven hier!
Soms is het nog steeds even wennen aan alle gewoontes. Terwijl we stonden te praten met alle NL meiden komt er een brommertje het ZH-terrein oprijden met een doodskist overdwars achterop gebonden dmv wat fietsbanden...de overledenen worden snel opgehaald, binnen ca. 4u. We vroegen ons af of de ongelukkige persoon zo ook terugvervoerd zou worden, maar dat was niet het geval. De terugweg ging op een open laadwagen. Toch weer even bizar om dat te zien.
Tevens kreeg ik bij de fysio voor het eerst een meisje met cerebral pulsy te zien, dat niet geaccepteerd werd door de moeder (die eerst aangaf niet de moeder te zijn), omdat zij nu samen was met een andere man die niets van het kind wilde weten. De papa vh meisje was ook niet meer in beeld, want die had aangegeven dat het niet zijn kind kon zijn, omdat uit hem geen gehandicapte kinderen ter wereld kwamen! Het meisje woonde dus bij oma die ziek was en niet veel met het kind kon doen. Het kindje was al een paar keer geweest steeds met een ander fam.lid zonder resultaat op de behandeling+oefeningen. Ze huilde veel en was ver achter in haar ontwikkeling en had geen kinderen om haar heen. De moeder was ook redelijk onhandig met het kind dus ik probeerde manieren te bedenken die niet te ingrijpend waren in de denkpatronen van de moeder maar wel effectief voor het meisje. Tenslotte was de moeder nu wel voor het eerst zelf gekomen met haar kind, dus ze had blijkbaar toch een bepaald zorggevoel. Nurse Betty hielp met de vertaling in Teso en uiteindelijk accepteerde de moeder om elke dag even langs te gaan bij haar moeder en het kind om de oefeningen te doen.

Zondag zijn we naar Lake Bisina geweest met een leuke rit achterop de boda boda door het landschap en alle tussenliggende dorpjes. Anne haar voet was ondertussen een stuk verbeterd maar nog steeds wel opgezet en wat rood. Het typische was, dat ze pillen over had en bij navraag bleek ze er 2 per keer te hebben moeten slikken, dus even nog een paar extra opeten! Dat is dan even het nadeel als je geen recept of gebruiksaanwijzing krijg.
'S avonds zouden de 2 overgebleven NL meiden Christine&Danique langskomen en hebben we een raadspelletje gedaan. Vlak voor ze naar huis gingen kwam Ann, de gastvrouw, even binnen en had één vd kippies (levend), die hier rondscharrelen, aan zijn vleugels vast en liep richting de keuken.........maandagavond aten we patat met kip :-|

Maandag. Ook wij kwamen nu geheel in Ugandan style halverwege de Hall of Hope binnen vallen en pikten nog net alle mededelingen mee. Rapson had nog steeds last van zijn rug dus wist niet zeker of hij kon werken. Ik heb een deal met hem gesloten, dat als ik hem iets van zijn pijn af zou helpen, dat hij dan zou blijven. Handig want er zaten al weer 4 pt bij de physio dep te wachten en we moesten eerst nog de Orthopedic ward in voor de ronde met de arts, waar Anne dus ook weer was. Deze keer probeerde ik het langer vol te houden. Dat lukte net niet! Wederom tot bed 4, maar deze keer was ik het voor :) !! Bij de eerste oorsuizingen ben ik naar buiten gegaan en
mijn geneesmiddel "cola" gaan halen. Ik wilde graag terug want de medical director (MD: baas ZH) was er en dat was erg interessant! Hij probeerde iedereen op een leuke en goede manier zoveel mogelijk zelf na te laten denken over de behandeling tot de zusters aan toe, om zo het niveau zo hoog mogelijk te krijgen. Er stonden uiteindelijk zo'n 12 mensen van de staff om het bed van iedere pt. De MD is tevens een chirurg die niet onder doet voor een goede westerse arts. Hij heeft de meeste kennis vh ZH en was vriendelijk maar duidelijk terwijl hij zijn kennis over bracht.

Na de ronde gingen we weer terug naar de physio. Over de volgorde voor het zien van pt ben ik nog niet helemaal uit. Het lijkt voor mij nu nog een beetje willekeurig. Rapson gaat naar een vd pt toe die er zit en vraagt, waar iedereen bij zit, hoe het gaat en doet ter plekke een korte anamnese. Wanneer de pt antwoord heeft gegeven is er meestal een lange pauze/stilte, waarna hij wegloopt en een andere pt gaat behandelen?? Na 45 - 60 min behandelen (meer en deel door de lange tussenposes) + rapporteren op een papiertje, gaan we naar de behandelkamer, waar iemand blijkbaar al die tijd al op op de bank op zijn buik ligt, wachtend op de behandeling.
Om 13.00 hadden Anne en ik afgesproken om en heerlijk broodje gezond te gaan halen bij de "bakery" waar zowel Grace als Hanneke, van het NL stel dat hier woont, werken.
Gaaf om de bakkerij te zien en hoe ze bakken zonder stroom. Donuts is hier de favoriet waarvan er op 1 dag soms bijna 500 van worden gemaakt voor 2 dgn (di+do is de bakkerij dicht).
Het broodje smaakte heerlijk!! Dus voor morgen ook gelijk besteld, die maakt Grace dan gewoon bij ons thuis in de ochtend.
De rest vd dag heb ik geleerd, met in de laatste 2 uur met 3 peuters onder mijn stoel die er een hut van hadden gemaakt en vervolgens met zn 3en op mijn been zaten om hijskraantje te spelen (gelijk goede workout voor mij). Tevens goed om te weten dat kinderen hier geen luiers dragen, dus niet al te enthousiast maken ;-)

Dinsdag heb ik alle pt gezien want Rapson had toch nog veel last van zijn rug. Bij thuiskomst was Anne er nog niet, want die zou op outreach gaan naar een dorpje 20 min verder op. Rond 17.30 kwam ze aardig gefrustreerd thuis ivm de chaos en inefficientie op die outreach. De organisator die normaal mee zou gaan had zelf een ongelukje gehad dus probeerde iemand anders deze taak over te nemen....maar organiseren zit gebruikelijk niet in het bloed van de oegandezen. De medicatieboekjes van de kinderen werden allemaal opgehaald en op volgorde gelegd wie wat moest krijgen aan medicatie/inentingen. 2uur later, zonder ook maar 1 kind de med/inent te hebben gegeven, bleek dat ze alle boekjes wel hadden doorgebladerd en netjes hadden opgeschreven wie wat moest hebben, maar hadden ze vervolgens alle boekjes weer op 1 grote stapel door elkaar gelegd!!! Het wachten was toen redelijk gaan knagen aan Anne,Christine en Danique, waarop zij wat structuur aan zijn gaan brengen in de organisatiechaos en de ondertussen ook onrustig geworden kinderen. Maar de man "in charge" maakte dit toch soms redelijk lastig! Kinderen die geen poliomedicatie moesten hebben wilde hij het middel gewoon wel geven. Een van de zusters was op eigen houtje om de hoek vh gebouw begonnen met het uitdelen van vitaminepillen, waardoor niemand meer een idee had of iemand het nou wel of niet had gehad, etc. Na alle verhalen over deze dag te hebben uitgewisseld zijn we gaan eten en lekker vroeg naar bed gegaan.

Woensdag - wasdag en even tijd om te leren. De temperatuur was vandaag hoog vergeleken met de vorige dagen en we hebben geen regen gehad, dus de was was lekker snel droog!

Donderdag: fysio-outreach dag.
Een "werk"trip die je nooit meer vergeet. Eigenlijk kon het volgens ons het beste gezien worden als een groot leuk uitje met je collega's! We kropen nog net niet onder de stoelen bij aankomst, zowel op de heen- als terugweg...het was 1 vrolijke boel in de bus en hoogstwaarschijn allemaal onwijs grappig want iedereen in de bus lag steeds helemaal dubbel van het lachen. Geen idee wat er zo leuk was, want ons Ateso houdt wel op bij een woordje of 8, maar gezellig was het wel.
We moest naar een dorpje wat het meest ver weg was van alle outreaches. Na de speciale (zang&dans) donderdageditie van de Hall of Hope, moesten we in eerste instantie nog rennen omdat de bus geheel en totaal tegen alle verwachtingen in al ging rijden. Toen we hem gelukkig nog net op t nippertje bij de poort hadden ingehaald, bleek het idd de juiste bus te zijn en waren we blij dat we nog meekonden. Vervolgens reed de bus een stukje achteruit op het ZH-terrein, parkeerde in en heeft vervolgens toch nog de minimaal gebruikelijke 45min stilgestaan, omdat iedereen er nog even in en uit ging om iets te doen. Ook wij zijn maar weer uitgestapt en zijn nog wat eten gaan halen bij het kleine winkeltje. Toch ging de bus vandaag redelijk op tijd weg, rond 9.15. Maar eerst nog "even" langs de autowerkplaats, om de bus na te laten kijken en wat dingen te repareren!! We hadden op dat moment 10min gereden. Dus iedereen de bus weer uit en na een uurtje (!) konden we onze weg weer vervolgen haha! Naast alle lol en Afrikaanse muziek in de bus, bleek het tevens verder nog de gewoonte te zijn dat er zeeen van tijd was om wanneer en waar je maar wilde nog je boodschappen te doen... :-) Ineens stopte de bus dan weer en verdween iedereen ergens een winkeltje in of ging de markt rondstruinen en net zo lang als de laatste persoon nodig had, bleef de bus netjes wachten. Helemaal geweldig, we hebben ons rotgelachen. Dan wilde die nog even olie kopen en dan die weer wat anders. Kortom..de efficientie van de werktrip was niet geheel op maximaal niveau!
Ca. 4 uur later (!!!) waar je makkelijk 2 uurtjes over had kunnen doen, waren we om 13.00 op lokatie (na 60 aangelegde verkeersdrempels in de middel of nowhere (????) in de laatste 100m!!). Daar zagen we een klein groepje mensen staan. De meegereisde staff van het ZH gaf al aan dat de opkomst wrs minimaal zou zijn doordat het nu regenseizoen is en dus tijd om te zaaien/oogsten op het land. Na 5 pt en 1 uur later waren Rapson en ik dan ook klaar voor de dag!! Verder was er ook niet veel meer te doen dus zijn we lekker onder een boom gaan zitten. Eerst nog even bij Anne gekeken, die volgens de lokale arts in opleiding bijna iedereen antibiotica moest geven (waar ze het niet helemaal mee eens was). Een uurtje later kwam ook Anne onder de boom chillen, nadat bleek dat de oogarts ook geen pt had. Het insmeren met zonnebrandcreme was ook grappig. Schuilend in de schaduw achter een gebouwtje, keken we halverwege het smeren om en stonden er een hele bubs kinderen ons gapend aan te kijken. Ze vonden ons al raar en de insmeergewoonte helemaal, geen idee wat we deden en wat zonnebrand was, zelfs velen van de staff wist niet wat het was. Toen ik het streepje van mijn teenslippertje op mijn voet liet zien moesten ze lachen. Ook werd Anne weer uitgelachen vanwege haar lengte en zaten de kinderen aan ons haar te voelen! Onder de boom hebben we onze luchtwegen getraind door voor elk kind een ballonnetje op te blazen. Binnen een mum kwamen van alle richtingen kinderen aan en na allebei 50x blazen was de zak leeg. Vrolijk gezicht al die kinderen met die gekleurde ballonnen. Tussen de bedrijven door hebben Rapson en ik toch nog even 4 patientjes gezien onder diezelfde boom. Toileteren moest ergens in het gras en om 16.30 was het weer tijd om terug te gaan! Enkele pt reden een stukje mee en 1 pt ging helemaal mee (half zittend op Anne haar schoot) tot aan Kumi Hospital.
Na wederom de nodige stops, waaronder één van 45 min bij de Soroti shopping mall, waren we eindelijk 20.45 thuis !!
Bizar! We kunnen niet anders zeggen. Erg leuk om meegemaakt te hebben!
Snel douchen en nog lekker wat eten en daarna gelijk in de slaapstand :)

Vrijdag weer een normale werkdag en 's avonds nog een kaartspel gedaan met Andrew, het zoontje van Ann. Hij is 12 jaar en moet samen met zijn zusje Genna en nichtje Tracey (die hier ook woont omdat dit handig is) van ma-vrij elke ochtend om 4.30 opstaan en wordt dan 5.00 opgehaald om naar school te gaan. Om 17.00 komen ze pas weer terug!! Vervolgens zit hij een paar uur zijn huiswerk te maken en gaat om ca. 23.00 en soms nog later naar bed. Op zaterdag mag hij uitslapen en hoeft hij pas 5.30 (!) op om ook dan nog naar school te gaan en komt dan 16.00 thuis. Het is een lief mannetje, past ook veel op de andere kinderen, doet nog wat andere klusjes en is serieus met school, want hij wilt ook dokter worden. Nou dat gaat hem wel lukken op deze manier!

Weekend!!
Zaterdag op het gemakkie opgestaan en altijd in de ochtend weer even verstand op nul om onder de douche te springen...die is koud :) ! In de middag is dat juist heerlijk. Ook het benen scheren is soms even lastig omdat je dan weer over alle muggenbulten gaat die net niet meer kriebelden!! En dat zijn er een hoop. Gelukkig hebben we 's nachts mooi een klamboe :) !!
Vandaag naar Mbale, een uurtje met een klein busje vanaf Kumi Town.
Ook dat was een leuke ervaring. Hoe meer mensen erin, deste meer geld voor het reisje werd gevangen natuurlijk...dus het was even doorproppen!
Hanneke&Auke hadden een zeer leuk en goed restaurantje geadviseerd waar je ook heerlijke koffie kon krijgen, dus dat was ook de eerste bestemming die we gingen bereiken!!
En ze hadden niets te veel gezegd. Erg gezellig restaurant en weer even bekend voedsel met zelfs een cappucino!!
Na wat door het stadje te hebben gestruind gingen we opzoek naar een overdekt winkelcentrum...die moest ergens zijn, maar waar?? Maar ineens ging het hard waaien en werd alle rode aarde van de wegen hier vol je gezicht ingeblazen en begon het vervolgens keihard te regenen!!
Na 15min schuilen waren we het beu en hebben de sprong gewaagd om over te steken naar een winkel die ik had gezien met leuke spullen, om daar maar wat rond te struinen. Wat bleek..ineens stonden we in een gigantisch grote markthal van 4 verdiepingen hoog waar je makkelijk een dagje in kon rondlopen!
Aan het einde kwamen we er wel weer uit, maar blijkbaar niet aan dezelfde kant waar we waren ingekomen. Maar de hoofdweg was snel te vinden want daar is het het drukst. Onderweg nog een watermeloen gekocht en een souvenierswinkeltje half leeggekocht en toen weer met 20 man in een 12 persoons busje terug :) ! Ook dat was weer in de oegandese stijl, dus stoppen waar dat mogelijk was en vooral en totaal niet efficient het busje indelen...wat er op neer kwam dat bij de meeste stops, waarbij iemand steeds op de carrosserie van de bus klopt, eerst iedereen de bus weer uit moest om 1 persoon uit te laten stappen. Ondertussen bij 1 vd stops was er ook een probleem met de grote zijschuifdeur, dus die werd er even in zijn geheel door 2 man hardhandig uitgetrokken en er daarna weer iets beter ingeduwd. Om 20.00 waren we thuis en hebben we weer lekker en gezond gegeten samen met 2 studenten uit Kampala die 4wkn in het ZH zijn.